คู่มือแนวทางการการดำเนินงานคลินิกผู้สูงอายุคุณภาพและประเด็นสำคัญด้านเวชศาสตร์ผู้สูงอายุในแผนกผู้ป่วยนอก

86 3. ผู้้� สูงอายุมีีพยาธิสภ ห ยชนิดในเว เดียวกัน (multiple pathology) ำ �ให้้ม โอกาสได้้รั ยาห ยชนิดใน เว เดียวกัน ำ �ให้เกิดอันติิ ย ะหว่างยากัับโ ค (drug-disease interaction) หื ออันติิ ย ะหว่าง ยาด้วยกัน (drug-drug interaction) ได้้่ายแ ะ ะ ำ �ให้เส่� ยงต่อก เกิดอาก ไม่พึึง ะสงค์ กก ใช้ยา 4. ผู้้� สูงอายุมีความจำำ � แ ะ ะส การรัับร้ � ด งแ ะมีความุ ภ ของ่ างกายที่่� อาจส่่ง ก ะ ก ใช้ยา อย่างถูกต้อง สมำ� �เสมอ (adherence) ได้ 5. Prescribing cascade (วังวนการสั่่� งยา) เกิด กอาก ไม่พึึง ะสงค์ กก ใช้ยาที่่� มีการสั่่� งใช้้่อนหน้าน้� แ ะเม่� อให้ก กษาด้้วยยาชนิดใหม่ก็อาจนำำ �ไปสู่่ก เกิดอาก ไม่พึึง ะสงค์อ่� นๆ เพิ่� มข้� น ำ �ให้้ต องรััก ด้วยยาชนิดใหม่เพิ่� มเติม เป็็นวง เช่นน้� ไ เรื่่� อยๆ ดังต งที่่� 25 ยาที่่� ได้้รั อนแรก งเคี ยง ยาที่่� ได้้รั Amlodipine Edema Diuretics Amitriptyline หื อ anticholinergics อ่� น ๆ Reduced cognition Antidementia medications Metformin, antidementia medications Anorexia Cyproheptadine Cinnarizine, flunarizine, haloperidol, risperidone Parkinsonism Antiparkinson medications เป้าหมา การดููแ 1. ผู้้� สูงอายุได้้รั ยาในขนาด แ ะ ชนิดที่่� เหมาะสมเพื่� อป้้องกันก เกิด งเคียง กยา 2. ผู้้� สูงอายุได้้รั ยาเ่ าที่่� จำำ �เป็็น 3. ผู้้� สูงอายุได้้รั ยาค วนตามแ์ สั� ง ตารางที่่� 25 ตัวอย่่างวังวนการสั่� ง า (Prescribing cascades) เภสัั น์ การเปลี่่� ยนแ ง งสรีีรวิ ยา เน่� อง กคว รา งคลิินิก ตััวอย่างยา เมแ อลิิซึึม 1. first pass metabolism ด ง 2. oxidative metabolismที่่� ต ด ง 3. conjugative metabolism ที่่� ตัับ ไม่เปลี่่� ยนแ ง bioavailability ของย งตัว เพิ่� มข้� น ะยะครึ่่� งชีีิตของยาที่่�่ าน ก ะ วนการนี้้� เพิ่� มข้� นเพิ่� มข้� น ะยะครึ่่� งชีีิตของยาที่่�่ าน ก ะ วนการนี้้� ไม่เปลี่่� ยนแ ง labetalol, propanolol diazepam, flurazepam oxazepam, triazolam ก ำ �จััดยา เลืือดที่่� ไ เลี้� ยงไตแ ะอัต ก ก องที่่� ไต (glomerular filtration rate) ด ง ะยะครึ่่� งชีีิตของยาที่่� ขัับ งไต ยาวข้� น digoxin, gentamicin, ACE inhibitor