ebook

คู่่� มืือ การบริหารจััดการข้้อมููลพฤติิกรร การบริโภ ยาสููบในระบบ 43 แฟ้้ 7 4. กา ใช้ยารััก าภาวะติิดนิิโคติิน (Nicotine dependence medications) 1 ปัจจุบันมียาหลายชนิดที่� มีหลักฐานสนับสนุนว่ามีป ะสิทธิิภาพเหนือกว่ายาหลอกในกา เพิ� มอั ากา เลิกบุหรี่� ได้้สำ �เร็็จให้มากขึ� น ยาเหล่าน้� ที� ได้้ขึ� นทะเบียนตำำ �รัับยาในป ะเทศไทย แบ่งได้้เป็น 2 กลุ่ม ได้้แก่ •ิ โคติิ ดแ (nicotine replacement therapy - NRT) เป็นยาที� มีสารนิิโคติินเป็นส่วนป ะกอบหลัก เพื� อท แทนสารนิิโคติินที� เคยได้้รัับจากิ ตภััณฑ์ยาสูบหรืือนิโคติิน สารนิิโคติินจากยาจะช่วยล อากา ถอน นิโคติินหรืือที� มักเรีียกกันติิ ปากว่า "อากา อยากบุหรี่� /นิโคติิน" ให้้้อยลง พบว่ากา ใช้ NRT อย่างเหมาะสม จะช่วยให้ผู้้� สูบมีโอกาสเลิกสูบได้้สำ �เร็็จมากขึ� น ในปัจจุบันป ะเทศไทยมี NRT อยู่ 2 รููปแบบเท่านั� น ได้้แก่ แบบแ่ นติิดผิ วหนัง (nicotine patch) และหมากฝรั่่� ง (nicotine gum) ในอนาค อาจมีแบบเม็ อม (nicotine lozenges) • ยากลุ่มที่่� ไม่มีี่ว สมของสาิ โคติิ ได้้แก่ Bupropion SR , Varenicline, Nortriptyline และ Cytisine ยาเหล่าน้� มีฤทธิ์� ช่วยล อากา ถอนนิโคติินได้้และทำ �ให้ผู้้� สูบสามา ถเลิกนิโคติินได้้สำ �เร็็จมากขึ� น ถานการณ์การั ดกรองพฤติิกรร การสููบบุหร่� การเข้้าสู่� ระบบบำ �บัด และ ลการเลิกบุหร่� ได้สำำ �เร็ อย่างน้อย 6 เดือน องประเ ศไ ย 1. ข้อมูล ากสำั กงา สถิติิแห่ง าติิ 2 จากสถานการณ์์กา บริิโภคยาสูบของป ะเทศไทย ข้อมูลจากสำ �นักงานสถิติิแห่งชาติิ ปี พ.ศ. 2564 พบว่าป ะชาก ไทย อายุ 15 ปีขึ� นไปบริิโภคยาสูบ 9.9 ล้านคน (ร้้อยละ 17.4) เมื� อพิจา ณาแนวโน้มกา บริิโภคยาสูบของป ะชาก ไทย อายุ 15 ปีขึ� นไป ใน อบ 30 ปีที�่ านมา (พ.ศ. 2534 - พ.ศ. 2564) พบว่ามีแนวโน้มล ลง กล่าวคือ ป ะชาก ไทย อายุ 15 ปีขึ� นไป ที� บริิโภคยาสูบในปี พ.ศ. 2534 มีจำ �นวนผู้้� สูบ 12.26 ล้านคน (ร้้อยละ 32) ล ลงเหลือ 9.9 ล้านคน (ร้้อยละ 17.4) ในปี พ.ศ. 2564 (ดัังรููปภาพที� 1) รููปภา ที่่� 1 : อั ากา บริิโภคยาสูบของป ะเ ศไ ยอายุ 15 ปีขึ� ไป ใ่ วง 30 ปีที่่�่ า มา ( .ศ. 2534 - .ศ 2564) ที่่� มา : การสำำ �รวจพฤติิกรรมด้้านสุุขภาพของประชากร พ.ศ. 2564, สำำ �นักงาน ถิิติิแห่่งชาติิ ปีงบประ าณ 2534 32.0 28.8 25.47 22.98 21.3 20.7 21.4 19.9 20.7 19.9 19.1 17.4 0 8 16 24 32 2539 2544 2547 2550 2553 2554 2556 2557 2558 2560 2564 ร้อย ะ (%) ถึงแม้้่าอั ากา บริิโภคยาสูบจะมีแนวโน้มล ลง แต่่หากเปรีียบเทียบกับค่าเป้าหมายของป ะเทศ ามข้อ กลง จากที� ป ะชุม UN Summit ให้ล กา ายจากโ คไม่ติิ่ อลง ร้้อยละ 25 ภายใน พ.ศ. 2568 โ ยจะต้้องล กา บริิโภค ยาสูบลงไม่น้อยกว่าร้้อยละ 30 (จากข้อมูลปี 2553) คือ ให้้ั ากา บริิโภคยาสูบในป ะชาก ไทยอายุ 15 ปีขึ� นไป ต้้องไม่เกินร้้อยละ 15 หรืือลดจำำ �นวนผู้้� สูบบุหรี่� ให้เหลือ 9 ล้านคน ภายในปี พ.ศ. 2568 พบว่า ปัจจุบันแนวโน้ม อั ากา บริิโภคยาสูบมีอั าล ลงเฉลี� ยร้้อยละ 0.5 ต่่อปี ซึ่่� งถ้าเทียบกับเป้าหมาย ามข้อ กลงดัังกล่าว ถือว่าอัตร ากา ล ลงน้อยมาก ดัังนั� น การบำำ �บั รััก าผู้้� เสพให้เลิกใช้ยาสูบถือเป็นยุท ศาสตร์ สำ �คัญในกา ลดอััตร า กา บริิโภคยาสูบ เพื� อส่งเสริิมให้สามา ถบุ เป้าหมายให้้ีป ะสิทธิิภาพขึ� น 1.4