แนวทางการจัดบริการคลินิกผู้สูงอายุ

96 ตัวอย่่างชุดคำ �ถามแ ะการตรว เบื� องต้นเพ่� อค้นหาปัญหาในผู้้� สููงอายุุ กา มองเห็็น (vision) : ตร จการม งเห็นโ ย ามาร ให้ผู้้� สููง ายุใช้เลนส์์ห แว่่น ายตาช่่วยได้้ ถ้้าการม งเห็นน้ ย กว่่า 20/40 ให้ตร จเพิ� มเติมโ ยจักษุแพทย์ ห หากไม่่ีุ ปกรณ์ าจท บโ ยให้้อ่่านตัั กษรขนา ประมาณ 0.5 เ นติเมตรที� ระยะห่าง 1 ุต (ทำ �ทีละข้าง) กา ได้้ยิิน (hearing) : กระิ บคำ ามง่ายๆ (whispering test) ที� ระยะห่างจากผู้้� ป่ ย 2 ุตโ ยผู้้� ป่ ยไม่เห็นริมฝีีปาก ผู้้� ท บ ห ทำ � friction rub ถ้้าไม่ได้้ยินโ ยที� หููช� นน กปกติให้ตร จ audiometry เพิ� ม การทำำ �งานของแขนและขา (upper and lower extremity function) : ให้ผู้้� ป่ ยยกแขนข้� น 2 ข้างไปไว้้ด้้านหลังศีรษะ ตร จดููว่่ามี tremor ห rigidity ห ไม่ และ ให้ผู้้� ป่ ยลุกจากเก้าอี้้� เดิินประมาณ 10 ุต าจใช้้อุุปกรณ์ช่่วยเดิิน ถ้้า การเดิินิ ปกติให้ตร จระบบประ าท กล้ามเนื� และกระดููกเพิ� ม ปััสสาวะเล็ (urinary incontinence) : ามผู้้� ป่ ยว่่าเคยกลั� นปั า ะไม่่อยู่� ห ไม่ ถ้้าเคยให้้ซัักรายละเี ย เพิ� มเติม ดููว่่ามีการติ เชื� (infection) การุ ดกั้� นทางเดิินปั า ะ (obstruction) ลข้างเคียงจากยาหร ไม่ าจต งตร จเพิ� ม เติมทางนรีเ ชห ระบบทางเดิินปั า ะ ภาวะโภชนากา (nutrition) : ให้้ช� งนำ� �หนัก วัั นสููง ักประวััติค าม ยาก าหาร าการเกี� ยวกัับทางเดิิน าหาร การ เปลี� ยนแปลงข งนำ� �หนัก ถ้้ามีนำ� �หนักล เกินร ยละ 2 ใน 1 สััป าห์หรืือร้ ยละ 10 ใน 6 เดืื นให้ประเมินหา าเหตุเพิ� มเติม การรู้้� คิิด (cognitive function) : ัก ามการเปลี� ยนแปลงข งค ามจำ �ระยะสั้� น พฤติกรรมและ ารมณ์ หร มีการ ย ข งค าม ามาร ในการทำ �กิจกรรม (functional decline) หาก งสััยการร้� คิิ ปกติให้ตร จเพิ� มเติมด้ ย Mini-Mental State Examination (MMSE) ห เคร่� งมื ประเมินอื่่� นๆ ภา วะซึึมเศร้้า (depression) : คั กร งภา ะึ มเศร้า ย 2 คำ าม (2Q) น 1) ภายใน 2 สััป าห์ที� านมาร มวัันนี� ท่านร้� สึึกหดหู่� เศร้าห แท้้สิ� นหวััง ห ไม่ และ 2) ภายใน 2 สััป าห์ที� านมาร มวัันนี� ท่านร้� สึึกเบื� ทำ ะไรก็ไม่ เพลิ เพลิน ห ไม่ หากต บว่่า “ใช่” ใ หน่� งหรืือทั้� ง 2 ให้ประเมิน ยแบบประเมินโรคึ มเศร้า 9 คำ าม (9Q) ห TGDS ไปและส่่งต่่อจิิตแพทย์ถ้้ามีภา ะึ มเศร้า การทำำ �กิิจวั ะจำำ �วัน (activities of daily living: ADLs) : ัก ามค าม ามาร ในการช่่วยเหลื ตนเ งในการทำ � กิจวััตรประจำ �วัันทั� ง basic ADLs และ instrumental ADLs ส่� งแวดล้้อมท่� บ้าน (home environment) : าจ งเยี� ยมบ้านในรายที� มีปัญหาการเคลื� นไห หั กประวััติแล้้วเห็น ว่่า ภาพบ้าน าจไม่เหมาะ ม กา สนับสนุนทางสังคม (social support) : ามถึึงบุคคลที� ามาร ยเหลื ผู้้� ป่ ยได้้ในกรณีฉุกเฉิน ผู้้� ดููแล ค่าใช้ จ่าย สิิทธิ์� การรักษา การตรว ทางห้องปฏิิบัติการ การแปล ลการตร จทาง งปฏิิบัติการและค ามคุ� มค่า (cost-effectiveness) ข งการส่่งตร จเป็น สิ่� งที� แพทย์ค รระลึกไว้้เ ม ซึ่่� ง ลข งการตร จทางห้ งปฏิิบัติการในผู้้� สููง ายุ าจมีค่าเปลี� ยนแปลง ได้้ ค่าปกติต่างๆ ข ง ลการตร จทางห งปฏิิบัติการมักอยู่่� ในช่่วงค่าเบี� ยงเบนร ยละ 95 ข งประชากร