แนวทางการจัดบริการคลินิกผู้สูงอายุ

82 เอกสาร 8 หลัักใ การ ระเมิ ผู้้� ป่่วยสููงอายุุทาง ลิินิิก (Principles inclinical geriatric assessment) ศ.นพ.วีรศักดิ� เมืองไพศา ผู้้� สููง ายุมี ายุขัยยืนยาวขึ้� นและป่ ยเป็นโรคต่างๆ ที� มีค ามั บซ้้ นและมีปัจจัยที� หลากหลายที� กระทบต ภา ะสุุขภาพ แพทย์และบุคคลากรทางการแพทย์จึงค รมีค ามร้� ที� จะ ามาร ประเมินผู้้� ป่ ยสููง ายุอย่่างครบ ถ้ น (comprehensive geriatric assessment: CGA) ต งประเมินผู้้� ป่ ยครบทุกด้้าน (multi-dimensional process) ทั� งทางด้้าน medical, functional และ psychosocial problems โ ย าศัยข้้อมููลจาก 3 แหล่ง ส่ นใหญ่ประมาณร ยละ 85 เป็นข้้อมููลที� ได้้รับจากการั กประวััติ จากการตร จร่างกายร ยละ 10 และจาก การส่่งตร จเพิ� มเติมทางห งปฏิิบัติการร ยละ 5 การประเมินผู้้� ป่ ยสููง ายุอย่่างครบถ้ นจะทำ �ให้้สามาร างแ นการป้ งกัน ดููแลและรักษาอย่ างถููก งและมีประสิิทธิิภาพ ซึ่่� ง ลจากการประเมินค รนำ �ไปสู่� การ ดููแลผู้้� สููง ายุอย่่างครบถ้ นโ ยบุคลากรทางการแพทย์จาก ห าขาวิิชา (multi-disciplinary team: MDT) จึงจะเป็นการดููแล างครบ นแท้จริง ข้อควรคำ �นึงในการประเมินผู้้� สููงอายุุ แพทย์พึงระลึกเ ม าปัญหาที� ผู้้� สููง ายุมีอยู่่� มักไม่ได้้เป็นแค่่ัญหาระบบใ ระบบหน่� งหรืือป่่ ย เพียงโรคใ โรคหน่� งเพียงโรคเดีีย เช่น ผู้้� ป่ ยที� มีปัญหาเร่� งการทรงตั าจเกิ จากโรคข กล้ามเนื� โรคระบบประ าทห ระบบไหลเวีียนโลหิตก็ได้้ เป็นต้น าเหตุข งปัญหามักมีมากกว่่า 1 ปัญหา (mul- tifactorial process) ต่างจากวััยหนุ่ม า ดัังนั� นแพทย์ผู้้� ดููแลจึงค รตระหนักไว้้ตล เ ลาว่่าปัญหาที� เกิ ข้� นในผู้้� สููง ายุ าจเกิ จากหลาย าเหตุซึ่่� งมี ลต่่อกััน ะโ ชน์ของกา ะเมินผู้้� ป่่วยสููงอายุุแบบค บถ้้วน การเปลี� ยนแปลงลักษณะทางคลินิกดัังกล่าวทำำ �ให้ผู้้� สููง ายุมีแน โน้มที� าจเกิดปััญหาจากโรคต่างๆ และ การดููแลรักษาได้้ง่าย การประเมินผู้้� ป่ ยสููง ายุแบบครบ นจะทำ �ให้เกิ ประโยชน์ดัังนี� 1. ทำ �ให้เข้าใจปัญหาข งผู้้� ป่ ยโ ยครบทุกด้้าน เพิ� มค ามถููก งข งการวิินิจฉัยโรค 2. ทำ �ให้ม งเห็นถึึงค ามั บซ้้ นข งปัญหาที� ผู้้� ป่ ยมีและ ามาร างแ นการให้การดููแลผู้้� ป่ ยและ แ นในการติ ตามผู้้� ป่ ยได้้เป็น างดีี 3. ทำ �ให้เลื กวิิธีีการแก้ไขปัญหาผู้้� ป่ ยไ างมีประสิิทธิิภาพ 4. ะ กในการติ ตามการเปลี� ยนแปลง 5. ามาร คา การณ์ปัญหาและพยากรณ์โรคล่่วงหน้าได้้ 6. ามาร เน้นการป้ งกันปัญหาที� าจเกิดขึ้� นล่่วงหน้าซึ่่� งดีีกว่่าการที� ต งแก้ไขเมื� เกิดปััญหาต่างๆ ข้� นแล้้ว