คู่มือแนวทางการการดำเนินงานคลินิกผู้สูงอายุคุณภาพและประเด็นสำคัญด้านเวชศาสตร์ผู้สูงอายุในแผนกผู้ป่วยนอก

35 เหตุ ที่่� ต้องดููแ เป็นพิิเศษ อาก กลืืนลำำ �บา ก อ เป็็นอาก แสดงของโ ค เช่น โ ค ง ะ บบปร ะส มะเ็ งศ ะแ ะคอ หื อเป็็น งเคียง กก ใช้ยา นำ �ไปสู่่ภาวะขาดอาห ขาดนำ � � แ ะมีความเส่� ยงต่อก ำ �ลััก นเกิดกิ ดเชื� อใน อดได้้ เป้าหมา การดููแ วินิจฉััยแยกโ คที่่� เป็็นสาเหตุของก กลืืนลำำ � กได้้ถ กต้อง แ ว างการประเมิ 1. ซััก ะวััิอาก กลืืนลำำ � ก อาก ที่่� ชัดเ น เช่น สำ �ลััก หื อไอ ะหว่างกลืืน อาก ที่่� ไม่ชัดเ น เช่น เสียงแหบ หื อ เ็ วเหงื� อแตกเว กลืืนอาห - กลืืนลำำ � กิ เวณช่วงไหนิ เวณ กหื อลำำ �คอ - กลืืนลำำ � กกัับของแข็ง หื อของเห ว มากกว่ากัน - เป็็นุ กครั้้� งหื อ งครั้้� ง - อาก เป็็นมากข้� นเรื่่� อย ๆ หื อไม่ - อาก่ วมอ่� น ๆ เช่น กลืืนเจ็็ เสียงแหบ สำำ �ลััก 2. ต ว่ างกาย (ช่อง ก แ ะ Neurological sign) - Cranial nerve ที่่� 5, 7, 9, 10, 11,12 - แนะนำ �ให้ต ว Neurological sign ของ่ างกายด้วย 3. แ ะเมิน EAT-10 (ภาค นวกที่่� 6) 4. ช่อง ก กติ แ ะกลืืนของแข็งลำำ � กเด่น น่ ะเป็็น Mechanical obstruction 5. ช่อง ก กติ แ ะกลืืนของเห วลำำ � กเด่น น่ ะเป็็น Functional obstruction แ ว างการดููแ 1. ต วจดููช่อง ก หาสิ� งิ ด กติ แ ะ ะเมินหาสาเหตุของก กลืืนลำำ � ก 2. ถ้้สงสัย Mechanical obstruction ส่งึ ก โสต ศอ นาสิกแ์ อายุ แ์ โ ค งเดินอาห หื อ ศััลยแ์ 3. ถ้้สงสัย Functional obstruction ส่งึ ก อายุ แ์ โ ค ะ ะส หื อแ์ เวชศาสต์ ฟื้้� น 4. อาก กลืืนที่่� ในผู้้� สูงอายุ ให้เว ในก ะ นอาห นานข้� น ก ณะอาห ที่่� ใ ะ นแ ะ ใช้้ิธีก ฤติก ม กลืื ำ � ก (Dysphagia)